Raport WP SportoweFakty: Trenerzy Wisły "ery Cupiała", 29 kadencji w 18 lat. Biała Gwiazda wróciła do punktu wyjścia

Zdjęcie okładkowe artykułu: East News / Na zdjęciu: Bogusław Cupiał
East News / Na zdjęciu: Bogusław Cupiał
zdjęcie autora artykułu

W czasie trwającej 18 lat "erze Tele-Foniki" Bogusław Cupiał dokonał aż 28 zmian na ławce trenerskiej, a Tadeusz Pawłowski jest 18. szkoleniowcem zatrudnionym przez Wisłę w tym czasie. Średni czas pracy trenera w "Wiśle Cupiała" to 19,71 kolejki.

Jako początek "ery Bogusława Cupiała" przy Reymonta 22 uznaje się 23 grudnia 1997 roku, gdy z TS Wisła wyodrębniono sekcję piłkarską działającą do dziś pod szyldem Wisła SA. W ciągu 18 lat Biała Gwiazda zdobyła osiem mistrzostw Polski, cztery razy kończyła sezon jako wicemistrz kraju, a raz sięgnęła po brązowy medal.

W latach 1998-2011 wiślacy kończyli sezon poza podium tylko raz - w edycji 2006/2007 zajęli 8. miejsce, by w czterech kolejnych kampaniach zdobyć trzy mistrzostwa Polski. Począwszy od sezonu 2011/2012, Biała Gwiazda wypadła jednak z ligowej czołówki, a po rundzie jesiennej bieżących rozgrywek zajmuje dopiero 13. miejsce w tabeli Ekstraklasy i ma raptem dwa punkty przewagi nad strefą spadkową.

To sytuacja niemal identyczna do tej, w jakiej Tele-Fonika przejmowała Wisłę. Po rundzie jesiennej sezonu 1997/1998 Biała Gwiazda również była 13. i miała jeden punkt przewagi nad strefą spadkową, ale dzięki fantastycznej postawie wiosną Biała Gwiazda skończyła sezon na trzecim miejscu i awansowała do Pucharu UEFA.

Świetny wynik w rundzie wiosennej (13-1-3) był możliwy dzięki wysokim nakładom finansowym. Na Reymonta 22 trafili wówczas najlepsi możliwi piłkarze z kraju i Polacy występujący za granicą. Wisła przebijała konkurencję pod względem finansowym i stać ją było na wszystko.

Dziś scenariusz sprzed 18 lat już się nie powtórzy. Sportowo Wisła wróciła do punktu wyjścia, ale jej kondycja ekonomiczna jest o wiele słabsza niż przed przejęciem przez "Tele-Fonikę". W tych ekstremalnych warunkach misję ratowania Ekstraklasy powierzono Tadeuszowi Pawłowskiemu. 62-letni szkoleniowiec jest już 18. trenerem, który poprowadzi "Wisłę Cupiała", a jego kadencja będzie już 29. w trwającej od 23 grudnia 1997 roku "erze Tele-Foniki". Jak radzili sobie jego poprzednicy?

Pierwszym trenerem "ery Cupiała" był Wojciech Łazarek, który pracował w Wiśle jeszcze przed wejściem "Tele-Foniki", ale został zwolniony po drugiej ligowej porażce w rundzie wiosennej i zastąpił go Jerzy Kowalik, który prowadził zespół do końca sezonu 1997/1998. W czerwcu 1998 roku Wisłę przejął Franciszek Smuda, który ledwie dwa lata wcześniej wprowadził Widzew Łódź do Ligi Mistrzów. "Franz" dał Cupiałowi pierwsze mistrzostwo Polski, a potem wracał na Reymonta 22 jeszcze dwukrotnie. Oprócz niego "Wisłę Cupiała" trzy razy prowadziło jeszcze tylko trzech trenerów: Adam Nawałka, Tomasz Kulawik i Kazimierz Moskal.

"Wisłę Cupiała" prowadziło do tej pory 13 polskich trenerów i czterech obcokrajowców, ale trzeba podkreślić, że dla Henryka Kasperczaka praca w Wiśle była pierwszą w Polsce po trwającej już wtedy niespełna ćwierć wieku karierze szkoleniowej we Francji i Afryce. A i Smuda zanim w 1993 roku wrócił do Polski, pierwsze trenerskie kroki stawiał za granicą: przez dekadę pracował w klubach niemieckich i tureckich. Aż 12 razy Wisłę obejmowali trenerzy pracujący w niej w danej chwili w innym charakterze (asystenta, trenera rezerw, trenera Młodej Ekstraklasy, trenera juniorów), a 16 razy Cupiał zatrudniał szkoleniowca z zewnątrz. Do obu kategorii należą Nawałka i Moskal. Ten pierwszy najpierw dwa razy występował w charakterze tymczasowego trenera (rundy wiosenne sezonów 1999/2000 i 2000/2001), awansując do roli opiekuna I drużyny z pozycji koordynatora grup młodzieżowych, a obejmując Wisłę po raz trzeci przed rundą wiosenną sezonu 2006/2007 był już tym z zewnątrz. Moskal z kolei dwukrotnie (2006/2007 i 2011/2012) przejmował zespół po trenerze, którego był asystentem, a w marcu bieżącego roku wrócił na Reymonta 22 po trzyletniej przerwie.

Oprócz wywodzących się ze środowiska Wisły trenerów (Kowalik, Nawałka, Kulawik, Moskal) na ponowny angaż przy Reymonta 22 po opuszczeniu klubu mogli liczyć jedynie Smuda i Kasperczak. Wrócił też Łazarek, ale jego powtórna przygoda z Wisłą trwała tylko kilka tygodni. Cupiał chciał też powrotu Dana Petrescu, ale Rumun nie był tym zainteresowany.

Najczęściej Wisłę Cupiała w meczach ligowych prowadził Franciszek Smuda. "Franz" siedział na ławce Białej Gwiazdy w sumie 117 razy. Następni pod tym względem są Henryk Kasperczak i Maciej Skorża. Najdłużej, jeśli chodzi o czas trwania jednej kadencji, Białą Gwiazdę prowadzili w tym okresie Skorża (1006 dni) i Kasperczak (1004 dni).

Najlepszą punktowo kadencja była pierwsza kadencja Kasperczaka (2,29), a najsłabsza Marcina Broniszewskiego, pod którego skrzydłami Wisła doznała czterech porażek.

Osiem mistrzostw Polski "Wiśle Cupiała" dali Franciszek Smuda (1999), Adam Nawałka (2001), Henryk Kasperczak (2003, 2004), Werner Liczka (2005), Maciej Skorża (2008, 2009) i Robert Maaskant (2011).

Co ciekawe, w momencie zatrudnienia w Wiśle starsi od Pawłowskiego byli jedynie Łazarek (63 lata w II kadencji), Kasperczak (64 lata w II kadencji) i Smuda (65 lat w III kadencji).

Kadencje trenerów Wisły Kraków "ery Cupiała":

TrenerOdMecze w EkstraklasieŚr. pkt
Wojciech Łazarek03.07.1998 - 09.05.1998*11 (8-1-2)2,27
Jerzy Kowalik16.05.1998 - 09.06.1998*6 (5-0-1)2,5
Franciszek Smuda26.07.1998 - 12.09.1999*38 (28-6-4)2,37
Jerzy Kowalik18.09.1999 - 02.10.1999*3 (1-1-1)1,33
Marek Kusto16.10.1999 - 07.11.1999*4 (1-2-1)1,25
Wojciech Łazarek04.03.2000 - 18.03.2000*4 (2-1-1)1,75
Adam Nawałka25.03.2000 - 28.05.2000*11 (7-2-2)2,09
Orest Lenczyk22.07.2000 - 30.03.2001*18 (12-3-3)2,17
Adam Nawałka08.04.2001 - 13.06.2001*12 (7-2-3)1,92
Franciszek Smuda21.07.2001 - 15.03.2002*19 (12-1-6)1,95
Henryk Kasperczak16.03.2002 - 14.12.200478 (58-12-8)2,39
Werner Liczka14.12.2004 - 30.06.200513 (8-3-2)2,08
Jerzy Engel30.06.2005 - 24.10.200510 (6-3-1)2,1
Tomasz Kulawik24.10.2005 - 01.01.20067 (3-3-1)1,71
Dan Petrescu01.01.2006 - 18.09.200620 (13-5-2)2,2
Dragomir Okuka20.09.2006 - 19.12.20068 (3-3-2)1,5
Adam Nawałka19.12.2006 - 16.04.20076 (1-5-0)1,33
Kazimierz Moskal16.04.2007 - 13.06.20079 (3-4-2)1,44
Maciej Skorża13.06.2007 - 15.03.201080 (56-14-10)2,28
Henryk Kasperczak15.03.2010 - 06.08.201010 (6-3-1)2,1
Tomasz Kulawik06.08.2010 - 22.08.20103 (2-0-1)2
Robert Maaskant22.08.2010 - 07.11.201140 (21-8-11)1,78
Kazimierz Moskal07.11.2011 - 01.03.20126 (2-1-3)1,17
Michał Probierz01.03.2012 - 02.10.201217 (6-4-7)1,29
Tomasz Kulawik03.10.2012 - 11.06.201324 (8-7-9)1,29
Franciszek Smuda11.06.2013 - 09.03.201560 (23-17-20)1,43
Kazimierz Moskal10.03.2015 - 30.11.201535 (8-16-11)1,14
Marcin Broniszewski30.11.2015 - 22.12.20154 (0-0-4)0,00
Tadeusz Pawłowski22.12.2015 ---

* - data pierwszego i ostatniego meczu ligowego

Ligowy bilans trenerów Wisły Kraków "ery Cupiała":

Imię i nazwiskoMBilansŚr. pkt% zwycięstw
Franciszek Smuda11763-24-201,8254%
Henryk Kasperczak8864-15-92,3573%
Maciej Skorża8056-14-102,2870%
Kazimierz Moskal4613-21-121,3028%
Robert Maaskant4021-8-111,7853%
Tomasz Kulawik3413-10-111,4438%
Adam Nawałka2915-9-51,8652%
Dan Petrescu2013-5-22,265%
Orest Lenczyk1812-3-32,1767%
Michał Probierz176-4-71,2935%
Wojciech Łazarek1510-2-32,1367%
Werner Liczka138-3-22,0862%
Jerzy Engel106-3-11,9060%
Jerzy Kowalik96-1-22,1167%
Dragomier Okuka83-3-21,538%
Marek Kusto41-2-11,2525%
Marcin Broniszewski40-0-40,000%
Źródło artykułu: